Tornavida Çeşitleri Ve Kullanım Şekilleri?

Tornavida, alet kurularında yer verilen en önemli aletlerden biridir. Pek çok endüstride karşılaşılan pek çok durumda tornavidalar gevşetme ve sıkma operasyonlarının olmazsa olmazıdır. Genel olarak vidaların takılması ve çıkarılması işleri için kullanılan tornavidaların doğru tahrike karşılık gelen çok sayıda türü mevcuttur. Tork olarak bilinen döndürme kuvveti, saat yönü ya da tersine uygulanabilir. Günümüzde düzinelerce tornavida türü olmasına rağmen geliştirilen her yeni vida türü için yeni tornavida türleri de ortaya çıkmaktadır.

Tornavida Nedir?

Tornavida, vidaları sıkmak için kullanılan manuel ya da elektrikli bir alettir. Tipik olarak bir sap ve şafta sahiptir ve bu tasarım vida başına tam uyan bir uçla sonlanır. Günümüzde matkaplara monte edilebilen tornavidalar da kullanılmaktadır. Sap kısımları genellikle ahşap, metal ya da plastikten üretilir. Kavramayı iyileştirmek için genellikle altıgen, kare ya da oval şekillidirler. Bazı manuel türlerde, şaft ucundaki yuvaya uyan mekanik ya da manyetik değiştirilebilir uçlar bulunur.

Tornavida Çeşitleri

Genellikle belirli bir vidanın kafa tipine karşılık gelen uçlara sahip tornavidalar olduğu gibi bazı tornavida türleri uygulamaya ya da belirli endüstrilere özel olarak üretilmiş olabilir. En yaygın tornavida türlerine makalenin devamında ulaşabilirsiniz.

1. Düz Başlı Tornavidalar
   Farklı mil uzunluklarına sahip düz uçlu tornavidalar uç boyutlarına göre sınıflandırılır. Yalnızca oluklu vida kafasına uygun tek tip bir yuvaya sahip düz şekilli bir uca sahiptir. Düz başlı tornavida, muhtemelen en yaygın tornavida çeşididir. Baş boyunca doğrusal bir girintiye sahip vidalara uygun düzleştirilmiş bir uca sahiptir, çok amaçlıdır ve çeşitli uygulamalar için kullanılabilir.
    
2. Yıldız Tornavida
   En yaygın türlerden bir diğeri de yıldız tornavidadır. Bu aletler, çapraz şekilli bir girintisi olan yıldız başlı vidalar için uygun şekilde tasarlanmıştır. İcat edilme nedenleri daha yüksek burulma ile başa çıkmaktır. Önden bakıldığında bir çarpı işareti gibi görünürler ve yuvadan çıkma eğilimi gösterebilirler. Ancak bu durum tornavida ucu ve vidanın zarar görmesini önlemek adına vida sıkılırken aşırı tork üretildiği durumlarda olur.
    
3. Pozidriv Tornavida
   Fazla tork uygulandığında tornavidanın vida başından kurtulması riskini azaltmak için tasarlanmışlardır. Pozidriv tornavidaların sahip olduğu iki çapraz işaret 45 derecelik açılarla kaydırılmıştır. Tasarlandığı Avrupa’da yaygın olarak kullanılırlar ve dışarı çıkma etkisinin tamamen üstesinden gelemese de kaymaya karşı daha iyi direnç sağlar. Yıldız tornavidadan daha fazla stabilite sunar ve vidanın sıkılması için yüksek tork gerektiğinde kullanılırlar.
    
4. Robertson Tornavida
   Robertson tornavidaların ucu kare şeklinde ve hafif bir konikliğe sahiptir. Koniklik vidayı yerleştirmeyi kolaylaştırırken yerinde tutmaya gerek kalmadan tornavidanın ucunda kalmasına yardımcı olur. Kanada’da popüler olan tür, genellikle mobilya ve otomobil tamirlerinde tercih edilir.
    
5. Torx Tornavida Vida
   Somunlara sığabilen, artan torku tolere edebilen, yıldıza benzer altı yuvarlak noktadan oluşan ucu, vida başının sıyrılma riskini oldukça düşürür. Bu tornavidalar, tüketici elektroniği ve otomotiv uygulamalarında yaygın olarak kullanılmaktadır.
    
6. Altıgen Tornavida
   Genellikle mobilya montajı, havlu çubukları ve musluk kolları gibi donanımların sabitlenmesinde kullanılan altıgen başlı vidalar için tasarlanan altıgen tornavidanın ucunda altıgen bir anahtar yer alır ve bu vidaları alyan anahtarına benzer şekilde sıkıp gevşetebilir.
    
7. Anahtarlı Tornavidalar
   Düz başlı İngiliz Anahtarlı tornavida, kurcalanmaya karşı korumalı vidalar için tasarlanmıştır. Bu tip vida başlarına karşılık gelecek şekilde uçtan çıkıntı yapan iki pime sahiptir. Genellikle ulaşım terminalleri ve güvenliğin önemsendiği alanlarda kullanılan bağlantı elemanlarında bu vidalara rastlamak mümkündür.
    
8. Yalıtımlı Tornavidalar
   Emniyet tornavidası olarak da bilinen bu tür, tehlikeli senaryolarda güvenlik önlemleri almak için önemlidir. Kauçuk benzeri iletken olmayan malzemeden üretilirler.
    
9. Torklu Tornavidalar
   Torx ile benzer isimlere sahip olsalar da, torklu bir tornavida bir tork anahtarına benzer şekildedir. Her iki tür de sadece aşırı olmayan ama yeterli torku uygulamak için kullanılır.
    
10. Üç Kanat Başlı Tornavida
    Konsollar, cep telefonları ve kameralar gibi cihazlar için kullanılan küçük vida ve bileşenlerde kullanım sağlamak için oldukça küçük uçlara sahiplerdir.
     
11. Kare Tornavida
    Kare şeklindeki girintilere uygun tasarlanan kare başlı tornavida, oluklu vidaların dışarı çıkma sorununu azaltmak ve sabitleme işlemini hızlandırmak için tasarlanmıştır.
     
12. Hassas Tornavidalar
    Çok küçük vidaların kullanıldığı saat ve cep telefonları gibi küçük cihazlar için kullanılırlar.
     
13. Güvenlik T Tornavida
    Güvenlik T olarak da bilinen tornavida, kurcalamaya karşı korumalı Torx vida başları için uygundur. Bu vidalar, altı yuvarlak noktanın merkezinde yer alan bir pime sahiptir ve standart Torx tornavidalara uygun değildir. Ancak Güvenlik T tornavidanın ucunda bu pimi yerleştirmek için tasarlanmış girintili bir yuva bulunur.
     
14. Debriyaj Tornavidaları
    Eğlence araçlarının ve karavanların imalatında sıklıkla kullanılan debriyaj tornavidaları, papyona benzeyen vida başları için uygundur.
     
15. Özel Tornavidalar
    Özel üretim vida ve cıvatalar için üretilmiş özel tornavidalar vardır.
    • Üç uçlu tornavidalar Philips tornavidaya benzer, ancak dört yerine üç ucu vardır. Bu tornavidalar genellikle elektronik donanımlarla birlikte kullanılır. • Üçgen tornavidalar, başında üçgen şeklinde bir girinti kullanan vidalar için kullanılır.
    • Üç kanatlı tornavidalar, havacılık endüstrisinde ticari uçakları bir arada tutan vida ve cıvatalarla kullanmak için yaygındır.
     
16. Kuyumcu Tornavidaları
    Gözlük veya saat gibi küçük vidalara sahip hassas işlerde kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Düz ve Phillips kafalarla üretilirler ve genellikle kuyumcu ve zanaatkarlar tarafından tercih edilirler.
     
17. Bilgisayar Tornavidaları
    Dizüstü ve masaüstü bilgisayarların, konsol sistemlerinin ve benzer cihazların özelliklerine göre tasarlanmıştır. Bazıları kurcalamaya dayanıklı vidalar için de kullanılabilir durumdadır.
     
18. Üçgen Tornavida
    Daha az yaygın olan üçgen tornavida, sadece belirli uygulamalarda kullanılır. Üçgen tornavida kafası, alternatiflerine göre daha güvenli ve kurcalamaya karşı daha dayanıklıdır.
     
19. Manyetik Uçlu Tornavidalar
    Manyetik uçlu tornavidalar, vidaları manyetik kuvvetle kendine çeker. Bu durum vidaların yanlışlıkla düşmesini engeller. Küçük vidalar ve ulaşılması zor yerlerdeki uygulamalarda oldukça kullanışlıdır.
     
20. Cırcır Tornavidalar
    Cırcır tornavidalar, kuvveti tek yönlü uygulamaya izin veren ve diğer yönde serbest harekete izin veren yerleşik bir mekanizmaya sahiptir. Bu aletler cırcır anahtarlarla benzer şekilde çalışır.